W jednym z naszych wcześniejszych artykułów omówiliśmy, czym jest pronacja stopy i kiedy ten naturalny ruch stopy może przerodzić się w problem. Teraz skupimy się niejako na ruchu w drugą stronę, czyli supinacji stopy. Odpowiemy na takie pytania jak:
- jakie są rodzaje supinacji?
- kiedy powstają zaburzenia supinacji stóp?
- czy nadmierna supinacja stopy jest groźna?
A jeśli interesują Cię również inne schorzenia, koniecznie sprawdź nasze artykuły dedykowane różnym deformacjom stóp.
Supinacja i pronacja – naturalny ruch stopy
Supinacja stopy to ruch, który polega na obróceniu stopy na zewnątrz i uniesieniu jej wewnętrznej krawędzi. W trakcie supinacji stopy łuk podłużny stopy jest uniesiony, co powoduje skręcenie stopy na zewnątrz i zmniejszenie kontaktu stopy z podłożem. Ten ruch jest często wykonywany podczas biegania lub skakania, ponieważ pomaga w stabilizacji stopy i zmniejsza ryzyko kontuzji. Niestety, nadmierne użycie supinacji stopy może zwiększyć ryzyko urazów.
Pronacja, inaczej nazywana rotacją wewnętrzną, to termin często używany w kontekście biegania, zwłaszcza w odniesieniu do pronacji stopy. Warto jednak zaznaczyć, że pojęcie pronacji dotyczy nie tylko stopy, ale także innych części ciała, takich jak przedramię. Pronacja to proces zupełnie naturalny i inherentny dla naszego organizmu.
Problem pojawia się, gdy supinacja stopy staje się nadmiernie pogłębiona.
Rodzaje supinacji
W zależności od stawu, w którym zachodzi ruch, można wyróżnić kilka odmian supinacji. Przykłady to supinacja stopy (inaczej nazywana supinacją pięty), supinacja przedramienia (czyli supinacja w stawie łokciowym) oraz supinacja nadgarstka (chociaż termin “supinacja” jest tu używany w kontekście potocznym, ponieważ nie występuje w samym stawie nadgarstka).
Termin “supinacja” jest najczęściej używany i omawiany w kontekście stóp. Odnosi się on do sposobu, w jaki stopa styka się z podłożem. Możemy to opisać jako przechylanie kostki na zewnątrz podczas przetaczania stopy od pięty do palców. Supinacja i pronacja stopy zachodzą podczas przenoszenia ciężaru ciała od pięty ku palcom. Wpływ na supinację stopy mają mięśnie takie jak mięsień piszczelowy tylny, piszczelowy przedni, brzuchaty łydki, płaszczkowaty, zginacz palucha oraz zginacz palców długi, mięsień podeszwowy oraz mięsień prostownik palucha długiego.
Zjawisko pronacji i supinacji może również dotyczyć kończyn górnych, szczególnie łokcia i przedramienia. W przypadku tej części ciała, supinacja oznacza obrót na zewnątrz, czyli przekształcenie kości przedramienia z pozycji skrętoległej na równoległą względem siebie. Pronacja, natomiast, to ruch przeciwny, czyli obrót wewnątrz względem długiej osi ręki. Za te ruchy odpowiedzialne są mięśnie boczne przedramienia, takie jak mięsień ramienno-promieniowy, prostowniki promieniowe nadgarstka oraz mięsień odwracacz.
Kiedy powstaje nadmierna supinacja stopy
Supinacja w normalnym zakresie ruchu jest naturalnym procesem i nie oznacza żadnych patologii. Problem pojawia się, gdy supinacja jest nadmierna, czyli odchylenie stopy znacznie przekracza normę. Trwałe ustawienie poszczególnych części ciała w supinacji może prowadzić do zaburzeń w układzie ruchu. Na przykład, nadmierne odchylanie stopy w supinacji może przekładać się na nadmierne obciążenie stawu, okolic stawowych i ścięgien oraz zmniejszenie elastyczności mięśni.
Osoby o wysokim podbiciu stopy są bardziej podatne na supinację, a za ten ruch odpowiedzialne są mięśnie, takie jak mięsień brzuchaty łydki, płaszczkowaty, piszczelowy tylny, piszczelowy przedni, zginacz palucha, zginacz palców długi, mięsień podeszwowy oraz mięsień prostownik palucha długiego. Nadmierne odchylanie stopy w supinacji może mieć podłoże genetyczne lub być wynikiem noszenia zbyt ciasnych i sztywnych butów.
W nadmiernych przypadkach supinacji, zwłaszcza u osób, które dużo chodzą, biegają amatorsko lub zawodowo, mogą wystąpić częste bóle stóp, szybkie uczucie zmęczenia, kontuzje stawu skokowego, zapalenie ścięgna Achillesa, zwiększone ryzyko skręcenia kostki oraz możliwe nadwyrężenia mięśni i stany zapalne rozcięgna podeszwowego. Można rozpoznać nadmierną supinację po stanie butów, gdzie podeszwa jest widocznie zużyta na zewnętrznej krawędzi.
Leczenie nadmiernej supinacji stóp
Odpowiednie ćwiczenia oraz dobór odpowiedniego obuwia lub wkładek ortopedycznych mogą pomóc w korygowaniu nieprawidłowego ustawienia stopy. Przed zakupem warto skonsultować się z profesjonalistą, takim jak podolog, ortopeda lub fizjoterapeuta, aby przeprowadzić profesjonalną ocenę stanu stóp. Za pomocą nowoczesnych narzędzi specjalista może dokładnie ocenić biomechanikę chodu pacjenta. Przydatne będzie również przyniesienie na wizytę najczęściej noszonych butów, zwłaszcza tych używanych do treningu. Stan tych butów może dostarczyć wskazówek na temat sposobu stawiania kroków oraz ewentualnych problemów z supinacją.
Po przeprowadzonym badaniu i wywiadzie medycznym specjalista może zalecić zestaw ćwiczeń. Pomogą wzmocnić odpowiednie grupy mięśni odpowiedzialne za poprawę mechaniki chodu. Dodatkowo mogą być również dostosowane indywidualne wkładki ortopedyczne. Wkładki ortopedyczne pronujące są polecane pacjentom, którzy mają tendencję do szpotawego ustawienia stóp. Dzięki tym wkładkom można zmniejszyć nacisk na konkretne obszary stopy, gdzie pojawia się nadmierne obciążenie, jednocześnie poprawiając wsparcie w miejscach, gdzie praca stóp jest niewystarczająca. Indywidualnie dostosowane wkładki ortopedyczne pomagają w utrzymywaniu właściwego ustawienia stóp podczas chodu. Dzięki temu można zmniejszyć ryzyko bólu, stanów zapalnych i zwiększyć bezpieczeństwo podczas aktywności fizycznej. Osoby z nadmierną supinacją stóp mogą również korzystać z miękkich podłoży do chodzenia lub biegania, na przykład po trawie lub piasku, aby zmniejszyć nacisk na stopy.
Nadmierna supinacja a dobór obuwia
W przypadku pronacji tak jak opisywaliśmy we wcześniejszym artykule, specjaliści zalecają obuwie z wkładką po wewnętrznej części stopy. Jak to wygląda, gdy dolega ci supinacja ponad normę?
W takim przypadku najczęściej zaleca się obuwie neutralne, czyli bez specjalnych wkładek. Według niektórych, obuwie z dobrą amortyzacją i cholewką będą najlepsze do stopy supinującej. Tu również należy uważać na pułapkę dostosowywania butów do problemu, zamiast rozwiązania samego problemu. Ważne jest mocne zabezpieczenie kostki, co przeciwdziała m.in. skręceniu stawu skokowego.
Obuwie minimalistyczne – czy pomoże w walce z nadmierną pronacją i supinacją?
Dobrze dobrane obuwie minimalistyczne może być świetnym rozwiązaniem dla osoby, której dotyczy problem nadmiernej supinacji. Dlaczego?
- zero drop, czyli brak podbitej podeszwy pozwala na wywołanie naturalnego ruchu stopy, dzięki czemu cały czas jest wzmocniona i ,,ćwiczy”. Zalecamy w przypadku dużych problemów ze stopą wcześniejszą konsultację ze specjalistą.
- są szerokie w palcach, dzięki czemu stopa ma lepszą stabilność (szerzej rozłożone właśnie palce). Co za tym idzie, jest mniej narażona na skręcenia w jedną i drugą stronę.
- imitują chodzenie boso, a jak wspomnieliśmy we wcześniejszym akapicie, jest to doskonały sposób na ,,domowe” leczenie nadmiernej supinacji.
W naszym sklepie znajdziesz damskie, męskie i dziecięce obuwie minimalistyczne, które ochroni Twoją stopę, a jednocześnie da jej pełną swobodę.
Dodaj komentarz